Wino hiszpańskie

Wybór wina jest trudniejszy niż wybór produktów spożywczych czy posiłku w restauracji. Trudności sprawia nie tylko dobór odpowiedniego gatunku do odpowiedniej potrawy, ale nawet sprawy daleko bardziej podstawowe: wino czerwone, rose czy białe? Słodkie półwytrawne czy wytrawne? Ciężkie czy lekkie? Przed podróżą do Hiszpanii warto poznać kilka zasad doboru wina i ich podawania.

To, za co kochamy Hiszpanię

Hiszpania jest obecnie trzecim spośród największych producentów wina w Europie (po Francji i Włoszech). Winnice zajmują tu 1700 tysięcy hektarów, a roczna produkcja wina przekracza 40 mln hektolitrów, czyli blisko 6 mld butelek o pojemności ok. 0,75l. Dlatego też butelka kupowana w sklepie kosztuje mniej niż butelka wody mineralnej czy coca-coli w kafeterii. W bodedze (składzie win) ceny win są jeszcze niższe.

Pijąc wino do posiłku otrzymamy zwykle – w cenie menu del dia czy menu turistico – ćwierćlitrową karafkę vino de casa. Nie oznacza to jednak, że produkowane jest ono „w domu”. Przeważnie będą to wina stołowe z wielkich spółdzielczych czy prywatnych piwnic o niewielkiej ilości alkoholu. Możemy zamówić wino białe – vino blanco lub czerwone – vino tinto. Są to wina młode, lecz zdrowe i smaczne.

Rodzaj wina określa na etykietce słowo „blanco”, „tinto”, „rosado”, „verde” (białe, czerwone, różowe, zielone). Większość win hiszpańskich to wina wytrawne, stąd też przy nazwie „blanco” czy „tinto” z reguły brak oznaczenia „seco”; w przypadku gdy mamy do czynienia z winem słodkim, określa się je jako „dulce”. Wina hiszpańskie „rosado”, produkowane z moszczu winogron niebieskich, półwytrawne, w kolorze lekko różowym. Trzeba je pić bardzo zimne.

W Galicji produkuje się „vino verde” (zielone), o smaku gorzkawym z dużą zawartością kwasu winnego i taniny. Nieco podobne są wina hiszpańskie „chacoli”, o niewielkiej zawartości alkoholu, produkowane głównie w Baskonii i Nawarze.

Rodzaje win hiszpańskich

Gatunek wina ściśle wiąże się z jego pochodzeniem. W Hiszpanii jest 30 mniejszych i większych regionów, z czego wyliczymy jedynie 12 głównych:

• Jerez-Xerez-Sherry – produkowane w południowej Andaluzji, między Jerez de la Frontera, Sanlucar de Barrameda i Puerta de Santa Maria. Istnieje pięć typów sherry:
  • Manzanilla – delikatne, bardzo jasne wino, dość mocne (17-18%) i orzeźwiające wina; posiada delikatny, słony zapach. Jest najlepszym dodatkiem do dań z mariscos i świeżych ryb,
  • Fino – bardziej wytrawne od Manzanilli, jasnożółte o zapachu przypominającym słodki nektar kwiatów lub dojrzałe owoce. Podobna zawartością alkoholu,
  • Amontillado – burszytnowe, delikatne wino łagodne i „miękkie” w smaku, na ogół półwytrawne. Idealny dodatek do bulionu, rosołu, sosów i sałaty. Zawartość alkoholu to 20-22%,
  • Oloroso – ciemnozłote, o lekkim smaku włoskich orzechów. Znakomite jako aperitif i wino deserowe,
  • Cream – łagodne, słodkie wino, o wyjątkowym bukiecie. Podawane na deser, a także do przyrządzania zup i sosów,
• Rioja -białe, czerwone i rosado,
• Navarra – lekkie chacoli i czerwone,
• Mancha – wytrawne, mocne, lekko kwaskowate wina,
• Valdepenas – wina czerwone, rubinowe, lekko kwaskowate, o wytrawnym, aż gorzkawym smaku,
• Montilla-Moriles,
• Malaga – słodkie, ciężkie, mocne wina o dużej zawartości cukru,
• Valencia – ciemne, o dużej mocy. Do tego gatunku zalicza się także mocne wina wytrawne,
• Yecla i Jumilla – rzadko spotykane wina czerwone i rosados Yecla oraz białe i czerwone Jumilla. Na ogół mocne i wytrawne
• Penedes – czerwone Bajo Penedes i słodkie białe Supermaduro o dużej zawartości alkoholu,
• Tarragona – wina o smaku owoców i wyrazistym kolorze przechodzącym od bursztynu do purpury,
• Ribero – białe lub rzadziej spotykane czerwone, niezbyt mocne.

Jakie wino do czego?

• przekąski – podajemy wina białe lub półwytrawne (manzanilla, Jerez Fino), pite najczęściej jako aperitif, mocno ochłodzone
• mariscos – wina białe wytrawne lub półwytrawne o większej zawartości alkoholu (Jerez Fino, Montilla, Moriles, Rioja, Ribeiro, Valdeorras, Tarragona, Ampurdan)
• ryby – wina białe wytrawne lub półwytrawne, łagodniejsze (Rioja, Alella, Valdepenas)
• dania lekkie mięsne i jajeczne – wina czerwone półwytrawne i wytrawne (Rioja, Tarragona, penedes, Valdepenas)
• dania z ryżu – wina czerwone wytrawne (Valdepenas, Carinena, Priorato, Rioja, Alicante, Valencia)
• dania mięsne (cielęcina, wołowina, wieprzowina) – wina wytrawne, niezbyt ciężkie (Rioja, Valdepenas, Penedes)
• dania mięsne z drobiu i mięsa – białe wina wytrawne i aromatyczne (Manzanilla, Montilla, Rioja, Valdepenas)
• sery dojrzałe i pleśniowe – wina czerwone wytrawne zarówno lekkie, jak i ciężkie
• sery świeże i dojrzałe – wina rosado
• desery – wina słodkie, białe i czerwone
• owoce – zimna woda lub bardzo zimne wino musujące
• kawa – brandy i likiery

Chcesz dowiedzieć się czegoś na temat potraw w Hiszpanii? Przeczytaj nasz artykuł pt. „Kuchnia Hiszpańska„.

Mocne hiszpańskie wina

Mocne hiszpańskie wino to jerez, które skradło serca wielu amatorom wina. Pochodzi z Andaluzji z rejonu Jerez de la Frontera. W XVI wieku stało się popularne w Anglii stąd też popularna angielskojęzyczna nazwa – sherry.

Wytrawne wino

Skoro już mówimy o mocnych winach, to również trzeba wspomnieć o najpopularniejszym wytrawnym winie pochodzącym od hiszpańskich winiarzy. Jest to vino seco, a także Rioja, Ribera del Duero i Prioratu.