Nadmiar witamin (inaczej nazywany hiperwitaminozą) to ilość przyjmowanych witamin, która jest szkodliwa dla organizmu. Najczęstszymi przypadkami przedawkowania witamin są witaminy A, D, E i K. Sprawdź nasz artykuł o hiperwitaminozie i dowiedz się więcej!
Spis treści
Czy witaminy można przedawkować?
Jak mówi piękne powiedzenie – co za dużo, to niezdrowo! Witaminy, podobnie jak wszystko, co spotykamy, można przedawkować. Przyjmowanie zbyt wielu witamin nie wyjdzie nam na dobre, tak samo jak przyjmowanie ich w zbyt małej dawce. Szczególnie niebezpieczne jest przyjmowanie nadmiernych ilości witamin rozpuszczalnych w tłuszczu – A, D, E i K. Witaminy rozpuszczalne w wodzie są z łatwością wydalane przez organizm wraz z moczem. Przeciwieństwo hiperwitaminozy nazywa się awitaminozą.
Każde z przedawkowań witamin ma również swoje objawy. Sprawdź, po czym możesz rozpoznać u siebie hiperwitaminozę.
Nadmiar witaminy A
Najczęstszymi i początkowymi objawami nadmiaru witaminy A są:
- sucha skóra,
- nadmierne wypadanie włosów,
- łamliwe paznokcie,
- pękające wargi,
- zmiana zabarwienia skóry,
- osłabienie,
- powiększenie wątroby i śledziony,
- bóle kości oraz stawów,
- nadpobudliwość,
- depresja,
- jadłowstręt,
- zapalenie spojówek,
- zaburzenia krzepliwości krwi,
- częste krwawienia z nosa.
Wśród objawów ostrego przedawkowania witaminy A można wymienić bóle głowy, drgawki, mdłości oraz światłowstręt.
Hiperwitaminoza A jest najniebezpieczniejsza dla dzieci – może doprowadzić do zaburzeń rozwoju – zaburzenia lub w skrajnych przypadkach zahamowanie wzrostu, zaburzenia lub uszkodzenie wzroku, słuchu.
Nadmiar witamin z grupy B (B1, …, B12)
Grupą witamin, które ciężko przedawkować są witaminy z grupy B – dotyczy to zarówno witaminy B1, jak i B2, B3, B4, B5, B6, B7, B8, B9, B12. Jeśli jednak dochodzi do nadmiernego przyjęcia tych witamin, to w przypadku spożycia za dużej ilości zaobserwujemy u siebie:
- B1 – zawroty głowy, drżenie mięśni, arytmię, reakcje alergiczne,
- B2 – nudności, wymioty,
- B12 – uczulenie.
Nadmiar witaminy C
Nawet pomimo zbyt dużej ilości przyjmowanej dawki witaminy C, nie jest ona toksyczna czy niebezpieczna dla organizmu. Jest to witamina rozpuszczalna w wodzie, więc ciężko ją przedawkować. Objawy nadmiernego przyjmowania witaminy C:
- powstawanie kamieni w nerkach,
- częstsze oddawanie moczu,
- biegunka (w skrajnym przypadku).
Nadmiar witamin z grupy D
Głównymi objawami nadmiaru witamin z grupy D są:
- osłabione mięśnie,
- bóle stawów,
- utrata apetytu,
- nudności,
- wymioty,
- zwapnienie miękkich narządów oraz tkanek.
Polacy słyną z niedoboru witaminy D, a według Instytutu Żywności i Żywienia, awitaminoza D dotyka około 90% ludności Polski. Przez to zażywane są coraz większe ilości witaminy D. To, ile witaminy D powinno się przyjmować powinien zadecydować lekarz po badaniach krwi – w innym wypadku, przyjmowanie tej witaminy w zbyt dużej ilości może doprowadzić do hiperwitaminozy (nie jest możliwe przedawkowanie nawet przy bardzo dużej ekspozycji na promieniowanie UV).
Nadmiar witaminy E
Witamina E jest rozpuszczalna w tłuszczu, ale do hiperwitaminozy E może dojść w skrajnym przypadku przyjmowania dawki 1000 mg witaminy E na dobę. Jest to trudne do osiągnięcia, lecz nawet takie przypadki się zdarzają. Najczęstszymi objawami hiperwitaminozy E są:
- bóle głowy,
- zmęczenie,
- zaburzenia jelitowe,
- osłabienie mięśni,
- pogorszenie widzenia.
Zalecana dawka dla mężczyzn to 10 mg/dobę, dla kobiet 8 mg/dobę.
Nadmiar witaminy K
W naturalnym środowisku witamina K występuje tylko w dwóch rodzajach – K1 i K2. Witamina K3 jest syntetykiem, który rozpuszcza się w wodzie, więc nie doprowadzi ona do nadmiaru witaminy K – jest łatwiej przyswajalna przez organizm.
Przedawkowanie witaminy K jest trudne do osiągnięcia, lecz nie jest niemożliwe. Jej nadmiar może doprowadzić do pogorszenia zdrowia oraz złego samopoczucia. Najczęstszymi objawami hiperwitaminozy witaminy K zaliczyć można:
- nadpotliwość,
- ciągłe uczucie gorąca,
- niedokrwistość,
- bóle serca,
- zaburzenia funkcjonowania oraz bóle wątroby,
- hemoliza (rozpad czerwonych krwinek),
- w przypadku niemowląt – żółtaczka i uszkodzenie tkanki mózgowej.
Jak usunąć nadmiar witamin z organizmu?
To zależy.
W przypadku witamin rozpuszczalnych w wodzie wystarczy po prostu cierpliwość. Organizm sam usunie ich nadmiar z organizmu (oddawanie moczu). Oprócz tego warto zadbać o mądrą dietę bez suplementów.
W przypadku nadmiaru spożytej witaminy D3, przede wszystkim należy ograniczyć suplementację, a także unikać ekspozycji na słońce. Warto również zastanowić się nad ograniczeniem spożywanej ilości ryb morskich, a także napojów i innych produktów zawierających wapń.
