Wielu pije ją nawet kilka razy dziennie, jednak kto dokładnie wie, jakie składniki naprawdę zawierają ziarna kawy? Jako drugi najważniejszy światowy towar, kawa odgrywa ważną rolę dla ludzi. Mówi się, że regularne spożywanie kawy, niesie wiele pozytywnych skutków dla naszego organizmu. Ale jakie składniki naprawdę posiada ziarno kawy?
Najważniejsze składniki kawy
Kawa zawiera ponad 1000 składników, z których nie wszystkie zostały jeszcze chemicznie rozszyfrowane. Rodzaj kawy, warunki jej wzrostu i rodzaj palenia decydują o tym, jak wysokie są rzeczywiste proporcje substancji w ziarnach tego „boskiego napoju”. Niestety, nie wszystkie składniki ziarna kawowego są znane, a tylko stosunkowo niewielka ich liczba jest naprawdę istotna, więc skupimy się na tych substancjach, które mogą mieć istotny wpływ na nasze zdrowie. Należą do nich:
1. Węglowodany – to około jedna trzecia ziaren kawy. Podczas procesu prażenia są one przekształcane w inne związki lub nawet całkowicie rozkładane. Jednak pozostałe cukry nierozpuszczalne w wodzie, trafiają do fusów kawy podczas zaparzania.
2. Tłuszcze – stanowią około 10 do 20 procent składu kawy. Im więcej wody w ziarnie, tym taka kawa uznawana jest za gorszej jakości produkt. Czy wiesz, że tłuszcze nie trafią zazwyczaj do płynnej kawy, osadzą się na filtrze lub po zalaniu wodą o temperaturze poniżej 80°C pozostaną w fusach.
3. Woda – przed paleniem ziarno kawy zawiera od 10 do 13 procent wody, która podczas procesu palenia, paruje i jej zawartość obniża się do 2-3 procent.
4. Białka – kolejne dziesięć procent przyjmuje białka. Ze względu na wysoką ekspozycję na ciepło podczas „pieczenia”, łączą się one z innymi substancjami lub ulegają zniszczeniu.
5. Kwasy – ponad 80 różnych kwasów stanowi od czterech do dwunastu procent w ziarnie kawowym, przy czym kwas chlorogenowy (on zapewnia nam tę przyjemną cierpkość kawy) ma największy udział. Inne kwasy to kwas linolowy, palmitynowy, octowy, cytrynowy i jabłkowy. Wiele z nich w dużej mierze odpowiada za aromat napoju kawowego, ale także pracę naszego układu pokarmowego i żołądka.
6. Alkaloidy (kofeina) – najważniejszymi składnikami kawy są alkaloidy. Alkaloidy to substancje azotowe, w tym kofeina. To ona nas pobudza i dzięki niej możemy poczuć tę przyjemną goryczkę kawy.
7. Minerały – około trzech do pięciu procent surowej kawy zawiera minerały, z których około 90 procent trafia do napoju kawowego. Minerały to głównie potas, wapń, magnez i fosfor. W niewielkich ilościach występuje również siarka, mangan i żelazo.
8. Witaminy – w kawie są również przydatne dla każdego człowieka witaminy. Jednymi z najbardziej znanych są te z grupy B. Należą do nich witamina B2 (ryboflawina), niacyna, kwas pantotenowy i witamina B6 (pirydoksyna).
9. Aromaty – istnieje ponad 80 aromatów, ale powstają one podczas prażenia poprzez reakcję o nazwie Maillard. Dzięki różnorodnym sposobom obróbki cieplnej, wypalenia ziaren kawy możemy otrzymać całą gamę różnych aromatów. Warto dodać, że dzięki temu to właśnie kawa stanowi jeden z najbardziej aromatycznych produktów w naszej kuchni!
Jak widzimy, skład kawy jest niesamowity! Jednak wiele z tych składników zawartych w ziarnie kawy nie trafia do naszej filiżanki. Jak zauważyliśmy, wiele z tych substancji tracimy podczas obróbki cieplnej, w wyniku mielenia i parzenia kawy itd. Dlatego niezmiernie ważne jest to, aby poznać także tajniki ziaren kawy, by dopasować do swoich potrzeb właściwy proces selekcji ziaren, wypalania, ich mielenia czy parzenia. Odpowiednie baristyczne zacięcie może zachować wiele cennych składników w kawie, którą znajdziemy w filiżance.
Różnorodność rodzajów kawy
Ponieważ składniki kawy są zawarte w różnych proporcjach w każdym rodzaju ziaren, producenci kawy i bariści mogą zaoferować współczesnemu kawoszowi wiele gatunków i rodzajów kaw, wystarczy spojrzeć tutaj: https://mokate.com.pl/kawa-ziarnista, by przekonać się, jak szeroki asortyment kawowych inspiracji możemy otrzymać.
Duża różnorodność rodzajów kaw ułatwia znalezienie odpowiedniego gatunku dla każdego smakosza. Istnieją również znaczne różnice między rodzajami kawy pod względem składników, jak np. między Robusta i Arabika. Dlatego każdy miłośnik kawy może sam zdecydować, z przewagą której kawy woli mieszankę, jakie składniki kawa powinna posiadać i w jaki sposób działać. Dobrze wiemy, że wyczuwalne mogą być nuty owocowe, orzechowe, czekoladowe a nawet dymne i aromaty przypraw. Można też skusić się na kawę bezkofeinową. Wszystko zależy od naszych indywidualnych smaków i upodobań. Ważne jest jednak to, żeby pamiętać, iż odpowiednie spożywanie właściwie zaparzonej kawy może mieć pozytywny wpływ nie tylko na naszą psychikę, ale i ciało.
