Jednym z głównych powodów epidemii otyłości na świecie jest wszechobecne stosowanie węglowodanów prostych. Dlatego też zamienników cukru szukają nie tylko osoby będące na diecie czy chore na cukrzycę, ale również te osoby, które chcą zadbać o zdrowie. Jednym z tych zamienników cukru, który uznawany jest za najzdrowszy, jest stewia. Dlaczego jest tak wysoko ceniona? Sprawdź nasz wpis i dowiedz się więcej o stewii!
Spis treści
Stewia – co to jest?
Stewia jest rośliną, która ma niesamowicie słodkie liście. Jest głównie uprawiana w Ameryce Południowej i wykorzystuje się ją do produkcji zdrowego zamiennika cukru. Smak zawdzięcza glikozydom stewiolowym zawartym w liściach, które są o wiele bardziej słodkie od tradycyjnego białego cukru (w zależności od źródła informacji jest to 30-320 razy bardziej). Naturalnym sposobem słodzenia jest używanie świeżych lub suszonych liści. Najczęściej jednak można spotkać stewię w formie płynnej lub w postaci białego proszku. Jest ona dostępna w praktycznie każdym sklepie ze zdrową żywnością, a także w większych supermarketach i oczywiście w sklepach internetetowych.
Glikozydy stewiolowe (symbol E-960) stanowią coraz popularniejszy dodatek do wszelkiej żywności. Służą jako składniki słodzików również do słodzenia napojów, lodów, przetworów z warzyw i owoców, słodyczy, gum do żucia i innych produktów. W dodatku stewia w żywności obniża jej kaloryczność i wspiera osoby dbające o linię, osoby w czasie diety i diabetyków. Napoje i żywność słodzone za pomocą stewii mogą być bez problemu spożywane przez cukrzyków.
Indeks glikemiczny stewii wynosi 0, dlatego jest polecana cukrzykom.
Właściwości stewii
Stewia jest jedną z najpopularniejszych substancji dostępnych na rynku. Wykorzystywana jest w kuchni, przemyśle piekarniczym oraz w produktach kosmetycznych. Od setek lat nosi miano naturalnego słodzika.
Oprócz swoich właściwości słodzących stewia pomaga również:
- obniżając ciśnienie krwi,
- nie podnosząc cukru we krwi (dlatego jest odpowiedni dla osób na diecie DASH) – glikozydy stewiolowe rozkładają się w ludzkim organizmie dopiero w jelicie grubym, dlatego ich spożywanie nie ma wpływu na wzrost glukozy we krwi,
- działając antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo,
- przyspieszając gojenie ran, skaleczeń i zadrapań,
- działając kojąco przy problemach żołądkowych.
Jest również znakomitym źródłem kwasu foliowego, witaminy C, potasu, magnezu, żelaza oraz wapnia.
Coraz więcej badań naukowych wskazuje na działanie przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i podnoszące odporność organizmu. Stewia czasem wykorzystywana jest także jako lek naturalnego pochodzenia na biegunkę.
Potwierdzony został pozytywny wpływ stewii na bakterie znajdujące się w jamie ustnej, dzięki czemu rzadziej dochodzi do próchnicy.
Oprócz tego, stewia ma bardzo dużą rozpuszczalność w wodzie, można z łatwością przechowywać ją w formie suszonej lub sproszkowanej przez długi czas. Jest także odporna na zmienne warunki pH, dlatego nadaje się idealnie do różnych rodzajów żywności. Stewia jest również odporna na wysokie temperatury (nawet do 200 stopni Celsjusza), dlatego może być stosowana do gotowania i pieczenia (tym różni się od wszystkich sztucznych słodzików na bazie aspartamu).
Co leczy stewia?
Stewiozydy mają bardzo silne działania hipoglikemizujące, insulinotropowe i glukagonostatyczne. Stewia zmniejsza wchłanianie glukozy w jelitach o aż 40%.
Co to dla nas znaczy?
Oprócz powyższych właściwości, obniża ciśnienie krwi, pomaga w walce z otyłością, chroni przed patogenami.
Jak używać stewii?
Zanim zacznie się używać stewii, trzeba wiedzieć o kilku podstawowych rzeczach z nią związanych.
Liście stewii są o wiele mniej słodkie niż ta postać stewii, którą można spotkać w sklepach spożywczych. Dlatego też, używając liści trzeba używać ich większą ilość. Słodszy jest wyciąg z liści. Najsłodsze są glikozydy stewiolowe (300 razy słodsze od cukru).
Suszone liście stewii można zmielić i używać we wszelkich potraw i przepisów (np. do sosów czy wypieków).
Jedna łyżeczka glikozydów stewiolowych odpowiada trzem łyżeczkom cukru, a do słodzenia kawy czy herbaty lepiej jest używać ekstrakty ze stewii.
Trzeba również pamiętać, że maksymalne dopuszczalne spożycie stewii wynosi 4 mg glikozydów stewiolowych na kilogram masy ciała w ciągu doby.
Ile kcal ma stewia?
Stewia ma dokładnie 0 kcal.
Dzięki zerowej ilości kalorii dostarczanych przez stewię, stała się ona najlepszym sojusznikiem osób, które nie wyobrażają sobie słodzenia swoich napojów i potraw, a równocześnie chcą schudnąć.
Wady stewii
Stewia ma bardzo dużo pozytywnych stron i warto z niej korzystać, ale nie ma róży bez kolców. Szczególnie trzeba przyjrzeć się jej, gdy spożywa się ją w dużych ilościach. Po pierwsze, może działać hipoglikemizująco, co może powodować u cukrzyków ryzyko za niskiego i niebezpiecznego poziomu glukozy we krwi. Co więcej, zawartość składników antyodżywczych, jak garbniki lub kwas szczawiowy, może w końcu spowodować obniżenie wchłaniania w jelicie wszystkich wartościowych związków mineralnych, np. wapnia.
Wiele osób odwraca się od stewii ze względu na jej charakterystyczny smak, który różni się od zwykłego cukru.
Stewia czy ksylitol – co wybrać?
Oba te słodziki zalecane są osobom, które chcą schudnąć. Trzeba jednak pamiętać, że stewia dostarcza 0 kalorii, kiedy ksylitol 240 kcal na 100 gram produktu (14 kcal w jednej łyżeczce).
Ksylitol może działać przeczyszczająco (tak samo jak witamina C w dużych dawkach) i na pewno nie jest wskazany dla dzieci poniżej 3. roku życia.
Ksylitol, podobnie jak inne sztuczne słodziki, działa drażniąco na ściany jelit, a także może wywołać biegunki czy bóle głowy. Nie mogą go spożywać osoby, które mają problemy z żołądkiem czy zmagają się z zespołem jelita drażliwego.
